.png)
Nhút Bà Quế là một món ăn truyền thống, đặc sản nổi tiếng của huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. Năm ngàn năm về trước, khi con người chưa biết tới những loại gia vị và phương pháp nấu nướng hiện đại như ngày nay, họ đã tìm ra cách lên men nhút để tạo ra một món ăn ngon, bổ dưỡng và bền vững trong thời gian dài. Và đến nay, nhút Thanh Chương vẫn được duy trì và trở thành một phần không thể thiếu của văn hóa ẩm thực của người dân xứ Nghệ.
1. Giới Thiệu Về Nhút Bà Quế
Nhút mít là món ăn ngon được làm từ quả mít non, món ăn này được bắt nguồn từ vùng Nghệ An, Hà Tĩnh. Khi xưa, vùng này có khí hậu khắc nghiệt, cuộc sống của người dân cũng khó khăn. Vào thời điểm đói kém, thiếu lúa thóc, chỉ có khoai lang và mít xanh. Lúc này ăn khoai thay cơm và nhút mít thì trở thành món ăn mặn.
Về cơ bản, nhút mít cũng có thể được xem như món dưa muối chua ở miền Bắc. Bởi mỗi năm cũng chỉ có một mùa mít nên người dân thường muối chua nhút mít để ăn dần quanh năm. Tuy chỉ là một món ăn dân dã nhưng cách chế biến lại khá kì công.
Món ăn này được chế biến từ quả mít xanh, qua quá trình ngâm chua, lên men tự nhiên tạo nên hương vị chua thanh, giòn rụm, thơm nức mũi. Không chỉ là một món ăn thơm ngon, nhút Thanh Chương còn có giá trị dinh dưỡng cao và có tác dụng tốt cho sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu thêm về món ăn này và những điều thú vị xung quanh nó.
2. Thành Phần và xuất xứ
Thành phần tự nhiên:
– Mít non
– Măng rừng
– Hoa chuối
– Ớt đỏ, sả cây, vỏ chanh tươi, tỏi
– Muối rang nước (được rang và pha chế theo tỷ lệ truyền thống)
Xuất xứ:
– Hợp tác xã sản xuất Nhút & Đặc Sản Nông Nghiệp Thanh Chương
– Địa chỉ: Xóm 4, xã Hạnh Lâm, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An
Trọng lượng: 1kg – 1,5kg – 2kg
Hạn sử dụng: 24 tháng kể từ ngày sản xuất
Chứng nhận: OCOP 4 sao, ISO, chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm
3. Giá Trị Dinh Dưỡng
Giá trị dinh dưỡng
Mít – nguyên liệu chính làm nên hương vị đặc trưng của Nhút Bà Quế. Một số thành phần nổi bật bao gồm:
Vitamin C: Giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ cơ thể chống lại các tác nhân gây nhiễm trùng.
Vitamin A (beta-carotene): Tốt cho thị lực, cải thiện sức khỏe làn da và hỗ trợ bảo vệ tế bào khỏi quá trình oxy hóa.
Kali: Giúp điều hòa huyết áp, duy trì chức năng ổn định của tim mạch.
Chất xơ: Tăng cường hoạt động tiêu hóa, giảm nguy cơ táo bón và hỗ trợ duy trì cân nặng hợp lý.
Chất chống oxy hóa (flavonoid, polyphenol): Bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của gốc tự do, từ đó hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật, đặc biệt là ung thư.
Lợi ích về sức khỏe
Sử dụng Nhút Bà Quế không chỉ mang lại trải nghiệm ẩm thực đậm chất quê hương, mà còn góp phần chăm sóc sức khỏe một cách tự nhiên, an toàn:
Bổ sung dinh dưỡng thiết yếu
Với hàm lượng cao các vitamin như C, A và khoáng chất như kali, magie, canxi, sản phẩm hỗ trợ nâng cao sức đề kháng, chăm sóc da và tim mạch.Hỗ trợ tiêu hóa và điều hòa cholesterol
Chất xơ trong mít non giúp cải thiện hoạt động đường ruột, ngăn ngừa táo bón và góp phần làm giảm cholesterol trong máu.Tăng cường năng lượng tự nhiên
Mít chứa lượng carbohydrate cùng các loại đường tự nhiên như fructose và sucrose, giúp bổ sung năng lượng nhanh chóng cho cơ thể, đặc biệt phù hợp dùng trong những ngày lao động hoặc học tập căng thẳng.Phòng ngừa bệnh mãn tính
Nhờ giàu hoạt chất chống oxy hóa, sản phẩm góp phần bảo vệ tế bào, hạn chế nguy cơ tổn thương do gốc tự do – yếu tố liên quan đến lão hóa sớm và các bệnh như ung thư
4. Cách chế biến từ quả nhút
Nhút được chế biến như thế nào
Món nhút mít tưởng dễ làm nhưng không phải đơn giản vậy. Với mỗi vùng miền sẽ có cách chế biến riêng: Nơi thì muối mặn trong vại, nơi thì muối xổi trong liễn, lúc thì dùng xơ mít, lúc thì sử dụng mít xanh. Cụ thể cách làm nhút mít như sau:
Nhút mít làm từ xơ mít chínBước 1: Mít chín sau khi mua về đem tách múi và xơ, lột bỏ hạt bên trong rồi cắt mít thành từng miếng vừa ăn.
Bước 2: Trộn đều phần mít đã cắt miếng với muối hạt, cho vào hũ và dùng tay nhấn mạnh xuống. Sau đó dùng một cái đĩa hoặc túi bóng đóng nước đặt lên mặt trên cùng của hũ để nén chặt mít lại.
Bước 3: Đổ nước lạnh vào hũ cho ngập mít rồi để trong vòng 1 tuần là có thể dùng được. Nhút mít miếng vừa dai vừa giòn quyện cùng vị mặn mặn ngọt ngọt từng miếng mít thơm lừng cực hấp dẫn.
Cách chế biến món ăn

Không chỉ dừng lại là món dưa muối chua truyền thống, nhút mít xứ Nghệ ngày nay được người dân biến tấu thành nhiều món ăn độc đáo, mang lại sự mới mẻ trong bữa cơm hàng ngày. Dưới bàn tay khéo léo và sáng tạo, nhút mít trở thành nguyên liệu chính trong nhiều món ăn đậm đà, bắt cơm.
Nhút mít xào thịt ba chỉ – Đậm đà vị quêMột trong những cách chế biến phổ biến nhất là xào nhút mít với thịt ba chỉ. Món ăn có vị chua nhẹ của nhút, quyện với vị béo ngậy, cháy cạnh của thịt ba chỉ tạo nên một món ăn mộc mạc mà ngon miệng. Ăn kèm với cơm trắng nóng, một chén mắm ớt cay cay thì đúng chuẩn “ngon quên lối về”.
Canh chua cá nấu nhút mít – Đổi vị thanh mátMón canh chua cá nấu nhút mít là lựa chọn lý tưởng cho những ngày trời oi nóng hoặc khi bạn cảm thấy nhạt miệng. Cá đồng béo ngậy kết hợp với nhút mít chua thanh, thêm vài lát cà chua và chút hành ngò, tạo nên một món canh vừa mát, vừa dễ ăn, kích thích vị giác vô cùng.
Nộm nhút mít – Lạ miệng mà cuốn hútKhông chỉ dùng để nấu chín, nhút mít còn được dùng làm món nộm (gỏi) – ăn chơi hoặc ăn kèm đều ngon. Trộn nhút mít với rau răm, cà rốt, lạc rang, tỏi ớt và nước mắm chua ngọt là bạn đã có một món nộm chua cay, giòn mát, ăn kèm bánh đa hay bánh phồng tôm càng tuyệt.
Cá nục kho nhút mít – Món lạ mà quenMột món ăn nghe có vẻ lạ nhưng lại rất “hao cơm” – cá nục kho nhút mít. Cá nục tươi được kho cùng nhút mít sẽ thấm đều vị chua và hương thơm đặc trưng. Món ăn có độ đậm đà, mềm của cá xen lẫn chút giòn giòn của nhút, ăn kèm cơm nóng thì ngon không cưỡng lại được.
5. Lưu ý khi sử dụng
Nơi bảo quản:
Để nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để giữ được độ giòn tự nhiên.
Khi mở bao bì, bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để giữ hương vị tốt nhất.
Thời gian sử dụng:
Nên dùng trong 5 – 7 ngày sau khi mở hộp để đảm bảo độ tươi ngon.